De opkomst van generatieve AI – zoals ChatGPT, Microsoft Copilot en andere AI-assistenten – heeft een ongekende versnelling teweeggebracht in de manier waarop organisaties omgaan met data, efficiëntie en besluitvorming. Tegelijkertijd roept deze ontwikkeling cruciale vragen op over de bescherming van persoonsgegevens. Want hoe verhoudt het gebruik van kunstmatige intelligentie zich tot de AVG? En hoe zorg je als organisatie dat je AI-toepassingen compliant zijn?
De Autoriteit Persoonsgegevens en andere Europese toezichthouders maken zich terecht zorgen over de impact van AI op privacyrechten. In dit artikel nemen we de belangrijkste AVG-implicaties onder de loep én bespreken we hoe je grip krijgt op compliance. Daarbij besteden we extra aandacht aan de rol van onafhankelijke certificering en de waarde van een ervaren partij als Brand Compliance uit ’s-Hertogenbosch.
AI en persoonsgegevens: waar wringt het?
Veel AI-modellen worden getraind op enorme hoeveelheden data. Als daar persoonsgegevens tussen zitten – of gegevens die naar een persoon herleidbaar zijn – is de AVG onvermijdelijk van toepassing. Denk aan e-mailinhoud, klantvragen, supportlogs of zelfs interne documenten die worden gebruikt om een AI-assistent te trainen of te voeden.
De AVG stelt hier strikte eisen aan:
- Er moet een duidelijke grondslag zijn voor de verwerking (zoals toestemming of gerechtvaardigd belang).
- Er moet transparantie zijn: betrokkenen moeten weten dat hun gegevens worden gebruikt in AI-processen.
- Bij geautomatiseerde besluitvorming (art. 22 AVG) heeft de betrokkene recht op menselijke tussenkomst en uitleg.
In de praktijk blijkt dit voor veel organisaties lastig. Want hoe leg je uit dat een AI-model een beslissing heeft genomen? En hoe garandeer je dat data niet buiten de EU terechtkomen of voor andere doeleinden worden hergebruikt?
DPIA verplicht bij AI-toepassingen?
Het antwoord is vrijwel altijd: ja. AI-systemen, zeker wanneer ze geautomatiseerd beslissingen nemen over personen, brengen verhoogde risico’s met zich mee voor privacyrechten. Een Data Protection Impact Assessment (DPIA) is dan verplicht.
Zo’n DPIA helpt je onder andere bij:
- Het in kaart brengen van datastromen en risico’s.
- Het evalueren van de proportionaliteit van de verwerking.
- Het bepalen van passende waarborgen (zoals logging, biasdetectie en menselijke controle).
Voor organisaties die AI inzetten of willen implementeren, is het uitvoeren van een goede DPIA geen luxe, maar een juridische én ethische vereiste.
Waarom AVG-certificering steeds belangrijker wordt
In een landschap waar technologie sneller beweegt dan wetgeving, wordt AVG-certificering steeds meer gezien als hét bewijs van volwassen privacy governance. Certificering betekent dat je je processen en systemen laat toetsen door een onafhankelijke partij, op basis van vaste normen en best practices.
Hier komt Brand Compliance uit ’s-Hertogenbosch in beeld. Als toonaangevend audit- en certificeringsinstituut heeft Brand Compliance ruime ervaring met complexe privacyvraagstukken, waaronder de implementatie en toetsing van AI-systemen binnen de kaders van de AVG. Hun aanpak is praktisch, deskundig en gebaseerd op actuele regelgeving en Europese richtlijnen.
Brand Compliance biedt ondersteuning bij:
- DPIA-begeleiding op AI-toepassingen.
- Implementatie van governance rond AI en datagebruik.
- Certificeringstrajecten op basis van AVG-criteria of ISO 27701.
Met Brand Compliance werk je niet alleen aan juridische zekerheid, maar laat je ook intern én extern zien dat je privacybescherming serieus neemt.
Concrete stappen voor jouw organisatie
1. Maak een data-inventarisatie: Welke persoonsgegevens komen in aanraking met AI-tools?
2. Voer een DPIA uit: Zeker als er geautomatiseerde besluitvorming of profiling plaatsvindt.
3. Zorg voor transparantie: Informeer betrokkenen helder over het gebruik van AI.
4. Documenteer en bewaak processen: Leg keuzes vast, monitor impact en stel waar nodig bij.
5. Overweeg certificering: Met hulp van een partij als Brand Compliance borg je kwaliteit en vertrouwen.
Conclusie
AI is geen toekomstmuziek meer – het is een vast onderdeel van moderne bedrijfsvoering. Maar met grote kracht komt grote verantwoordelijkheid. Wie AI inzet, moet de AVG serieus nemen. Transparantie, toezicht en verantwoorde besluitvorming zijn geen optie, maar noodzaak.
Wil je zeker weten dat jouw organisatie AVG-proof werkt met AI? Laat je dan ondersteunen door een partij met expertise, ervaring en onafhankelijkheid: Brand Compliance uit ’s-Hertogenbosch. Met hun hulp breng je AI en privacy in balans – juridisch correct, ethisch verantwoord en toekomstbestendig.
